Ogłoszenie upadłości konsumenckiej to dopiero początek. Wydanie postanowienia w tym przedmiocie uruchamia procedurę likwidacji majątku upadłego oraz rozpoczyna wykonywanie planu spłaty. W niektórych sytuacjach jednak sąd na wniosek dłużnika może umorzyć postępowanie. Umorzenie procedury możliwe jest również na wniosek syndyka, wierzyciela lub z urzędu, w przypadku gdy upadły nie współpracuje z organami sądowymi. Poniżej wskazuję kiedy możliwe jest umorzenie postępowania upadłościowego oraz jakie okoliczności bada sąd przed wydaniem postanowienia.

Czy to w przypadku złożenia wniosku o umorzenie czy też w sytuacji podjęcia postępowania z urzędu, sąd ma obowiązek wysłuchania upadłego. Mimo iż Prawo upadłościowe dopuszcza wysłuchanie dłużnika w formie pisemnego oświadczenia, to doktryna staje na stanowisku, iż kwestia zawinionego umorzenie postępowania jest zbyt istotna, aby rozstrzygać to w ten sposób. W takim wypadku zasadne jest wyznaczenie rozprawy, w czasie której dłużnik może przedstawić swój punkt widzenia. Jest to o tyle zasadne, że umorzenie postępowania upadłościowego nie ma charakteru obligatoryjnego. Przesłanki umorzenia podlegają swobodnej ocenie sądu. Sąd wydając postanowienie musi mieć na uwadze również zasady słuszności i humanitaryzmu. Brak wysłuchania upadłego powoduje nieważność postępowania.

Wysłuchanie syndyka lub wierzyciela jest z kolei fakultatywne. Sąd może tego dokonać jeżeli dojdzie do przekonania, że uzyskane wcześniej dowody nie są wystarczające w sprawie, a zeznania wskazanych podmiotów mogą wyjaśnić nieścisłości. Warto wskazać, że w trakcie przedmiotowego postępowania sąd ma możliwość przeprowadzenia pełnego postępowania dowodowego. Oznacza to, że poza wysłuchaniem wspomnianych uczestników postępowania, może on dopuścić także dowody z zeznań świadków, dokumentów czy oględzin.

Umorzenie postępowania upadłościowego na wniosek upadłego

Dłużnika tak samo jak ma prawo złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, tak również jest uprawniony do żądania umorzenia zainicjowanego postępowania. Wniosek upadłego, mimo iż wszczyna procedurę w przedmiocie umorzenia, to nie wiąże sądu. Sąd bowiem musi brać pod uwagę także interes wierzycieli. Zatem jeżeli dojdzie do przekonania, że umorzenie postępowania mogłoby doprowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli powinien oddalić wniosek.

Umorzenie postępowania mogłoby uderzać w interesy wierzycieli m.in. w sytuacji gdy majątek upadłego został zlikwidowany, a wierzyciele czekają już jedynie na wypłatę środków uzyskanych z likwidacji. Innym wypadkiem pokrzywdzenia jest sytuacja, kiedy syndyk złożył powództwo ze skargi pauliańskiej, a dla wierzycieli termin do jego wytoczenia już upłynął.

Ważne! Postanowienie o umorzeniu postępowania nie uniemożliwia w przyszłości ponownego ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

Umorzenie z urzędu lub wniosek syndyka bądź wierzyciela

Prócz umorzenia postępowania na wniosek dłużnika, sąd może tego dokonać także z urzędu lub na wniosek syndyka bądź któregoś z wierzycieli. Podkreśla się przy tym, że jeżeli syndyk lub wierzyciele nie wychodzą z inicjatywą, lecz wskazują na okoliczności uzasadniające umorzenie postępowania, sąd nie może zachowywać się biernie. Powinien wszcząć postępowanie z urzędu w celu sprawdzenia, czy rzeczywiście nie zachodzą przesłanki umorzenia postępowania.

Umorzenie postępowania z urzędu lub na wniosek wspomnianych podmiotów oczywiści musi być uzasadnione. Przepis art. 491¹⁰ Prawa upadłościowego wskazuje, że umorzenie procedury upadłościowej powinno nastąpić w przypadku wykrycia nierzetelności dłużnika na etapie postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości lub już w toku właściwego postępowania upadłościowego.

Sąd powinien umorzyć postępowanie, jeżeli:

1. upadły nie wskaże lub nie wyda syndykowi całego majątku oraz niezbędnych dokumentów – brak współpracy dłużnika z syndykiem, który jest reprezentantem sadu w postępowaniu, powoduje niemożność ustalenia masy upadłości oraz likwidacji tej masy, co z kolei przekłada się na brak możliwości zaspokojenia wierzycieli. Nie zawsze jednak ukrywanie majątku lub dokumentacji będzie prowadziło do umorzenia. W sytuacji, gdy sąd uzna, że umorzenie pokrzywdziłoby wierzycieli, sędzia-komisarz stosuje wobec upadłego środki przymusu;
2. upadły w inny sposób nie wykonuje ciążących na nim obowiązków – wśród „innych sposobów” niewykonywania obowiązków upadłego możemy wskazać uporczywe uchylanie się przed udzielaniem informacji na żądanie syndyka lub sędziego-komisarza lub złożeniem sędziemu-komisarzowi oświadczenia o wydaniu syndykowi majątku i niezbędnej dokumentacji;
3. ujawni się okoliczność, iż dane podane przez dłużnika we wniosku o ogłoszenie upadłości są niezgodne z prawdą lub niezupełne.

Ważne! Podejmując decyzję o umorzeniu postępowania sąd musi brać pod uwagę zasady słuszności i humanitaryzmu. Dlatego też w niektórych wypadkach, pomimo zaistnienia jednoznacznych przesłanek umorzenia postępowania sąd powinien je kontynuować, jeżeli dojdzie do wniosku, że będzie to dobre dla dłużnika oraz pozytywne społecznie.

Co dalej?

Jeżeli nie znalazłeś wszystkiego co jest potrzebne do załatwienia Twojej sprawy lub potrzebujesz pomocy w jej przeprowadzeniu, napisz do nas -> KONTAKT. Postaramy się pomóc!